این کتاب به بررسی روابط میان فارسی گفتاری و نوشتاری در ادبیات معاصر ایران می پردازد و تفاوت های دو گونۀ نوشتاری و گفتاری و کاربرد گونۀ گفتاری فارسی معاصر را در متون ادبی و چند رمان معاصر بازگو می کند. از آنجا که یکی از ویژگی‌های بارز وضعیت زبانی ایران معاصر، همزیستی دو معیار فارسی معاصر است: نوشتاری و گفتاری، و در حالی که ادبیات عموماً به گونه‌ای نوشتاری نگاشته می‌شود، فرم‌های معمول «گفتاری» را نیز در متن ادبی می‌توان یافت. این کتاب به دنبال پاسخ به پرسش هایی از این گونه است که حضور قالب‌های گفتاری فارسی در ادبیات چه چیزی می‌تواند درباره آیندۀ زبان بگوید؟ چه ویژگی هایی برای انواع گفتاری زبان مشخص است؟ چگونه زبان گفتاری در زبان ادبی بافته می شود؟ آیا رابطۀ میان گونه گفتاری و نوشتاری در طول زمان تغییر می کند؟ و این روند چگونه می تواند بر توسعۀ آیندۀ زبان فارسی تأثیر بگذارد؟ این پژوهش پیکره بنیاد با تحلیل های کمّی و کیفی بیانگر میزان و چگونگی کاربرد گونۀ گفتاری فارسی معاصر در آثار چند نویسندۀ معاصر ایران است. روش کار تحلیل کیفی اثر به کارگیری معیارهای آوائی، ساخت واژی، نحوی و واژگانی و روش کار تحلیل کمی آن بررسی های آماری و بسامدی است.