ایران بیش از دویست سال یکی از تأثیرگذارترین‌ ابزارها در سیاست خارجی روسیه در قبال غرب بوده است. هم‌زمان‌، پیوندهای فرهنگی و سیاسی دو کشور در سطوح نهادی و فردی (به ویژه در حوالی‌ سال 1917)، نفوذ روسیه و سپس اتحاد جماهیر شوروی، در ایران و برعکس‌، در حوزه های سیاسی‌، اقتصادی و فرهنگی از طریق فعالیت افراد و همچنین روش¬ها و ابزارهای مورد استفاده «همسایه بزرگ شمالی» در هنگام اجرای سیاست خارجی خود در قبال ایران، به‌طور شایسته‌‌ مورد توجه‌‌ نبوده‌ و در نتیجه‌ فاقد تحلیل‌های‌ دقیق ‌است. تحقیقات دکتر ولكوف با استفاده از منابع قبلاً منتشرنشده و اخیراً فاش‌‌‌شده (از بایگانی‌های ‌بین‌المللی‌ مختلف) به این خلأ‌ پژوهشی‌ می‌پردازد‌ و دانش‌ ما‌ را از بسیاری‌ از جنبه‌های تاریخ ایران و روسیه ‌متحول‌‌ و غنی‌تر می‌سازد. او روابط ایران و روسیه را بررسی می‌کند و آن را در بستر وسیع¬تری از مطالعات شرقی قرار می‌دهد. دکتر ولكوف با تمرکز ویژه‌ بر فعالیت‌های‌ ایران‌‌شناسان‌‌ روسی (دانشمندان‌‌‌-‌‌‌‌دیپلمات¬ها، و همچنین دانشمندان درگیر در دانشگاه‌ها، فعالیت‌های مبلغان‌ دینی‌‌ و‌ نظامی‌ در حوزه‌های حرفه‌ای‌ خود)، تعامل روشنفكران با ساختارهای دولتی و مشارکت‌ آنان‌ را ‌در روند شکل‌گیری و اجرای سیاست خارجی در قبال ایران در اواخر امپراتوری‌ روسیه ‌و در دوران‌ آغازین‌ اتحاد جماهیر شوروی (1863-1941) تحلیل‌ می‌کند. کتاب‌ حاضر به بررسی شیوه‌های نهادیِ مطالعات ایران‌ در روسیه‌ از جمله سازماندهی شبکه‌های اطلاعاتی دانش‌پژوهان، بهره‌گیری از قدرت دولت برای ارتقاء‌ منافع نهادی و فردی و تعامل عمیق با گفتمان‌های سیاست داخلی و خارجیِ‌ روسیه در زمان خود می‌پردازد.